MILEUDEFENSIE: OOK BANKEN ZIJN VERVUILERS

Een bedrijf als Aegon in de top van meest vervuilende bedrijven? Jazeker, net als pensioenverzekeraar NN, pensioenfonds ABP en de banken ABNAMRO, ING en Rabobank. Althans, volgens Milieudefensie. Deze organisatie zoekt de steun van de FNV om deze bedrijven aan te zetten tot het opstellen van klimaatplannen.

Hoe kunnen Milieudefensie en de FNV elkaar vinden en ondersteunen op het terreinen van klimaatplannen, de energietransitie en werkgelegenheid? Een goede vraag, want in januari plofte een brief van Milieudefensie op de deurmat van de 29 grootste CO2-uitstotende bedrijven in Nederland én de ondernemingen die deze vervuilers kunnen beïnvloeden om schoner te worden: banken, verzekeraars en pensioenfondsen. Ze kregen het vriendelijke verzoek om aan te geven hoe ze 45 procent CO2-reductie gaan realiseren.

De FNV ondersteunt deze oproep van Milieudefensie, maar vindt dat verduurzaming niet ten koste van werknemers mag gaan. En met dit laatste is Milieudefensie het op zijn beurt weer eens. Onder deze condities samen optrekken in een strategische alliantie kan alleen maar voordelen opleveren, zo hebben directeur Donald Pols van Milieudefensie en dagelijks bestuurslid Bas van Weegberg van de FNV onlangs afgesproken.

Goed contact

In het verlengde van dit laatste ontving bestuurder Bernadette Vloon van FNV Finance onlangs een bericht van campagnemedewerker Ilana Cukier van Milieudefensie. Of ze een keer met elkaar konden bellen? “We hechten aan goed contact met de vakbeweging en zijn benieuwd wat u van onze campagne vindt”, aldus het betreffende bericht. “Maar we willen ook graag weten of er vragen zijn over wat er in onze brief aan de bedrijven staat, of er reacties op zijn geweest vanuit kaderleden of de werkvloer en of er eventueel een basis is om lokaal contact te leggen tussen onze achterban en die van jullie. Ik hoor graag of u open staat voor een gesprek.”

‘Ik vond het een lastige vraag aangezien we geen directe invloed hebben op de wijze waarop deze bedrijven omgaan met hun investeringen en beleggingen’, reageert Vloon. ‘Ik dacht initieel: wat moet ik hiermee? Wat wil jij van mij? Anderzijds zijn wij als vakbond natuurlijk ook een maatschappelijke organisatie en mag je van ons een maatschappelijke opstelling verwachten. Ook waar het gaat om klimaatvraagstukken. Als we in dit soort kwesties goede verbindingen weten te leggen, maakt dat ons als vakbond alleen maar sterker. Ik kón deze uitgestoken hand daarom niet weigeren.’

Steun van de werknemers

‘Wij zijn van mening dat we onze doelstellingen op het gebied van CO2-reductie niet kunnen verwezenlijken zónder de steun van de werknemers van de betreffende bedrijven’, vertelt Cukier. ‘En dat geldt ook voor de medewerkers van de bedrijven die de CO2-uitstoot min of meer financieren, oftewel de banken en verzekeraars. Ik kan me voorstellen dat een Rabobank-medewerker verbaasd is dat wij zijn werkgever aanmerken als een milieuvervuiler. Maar de Rabobank financiert wel boerenbedrijven, en die leveren een flinke bijdrage aan de methaan-uitstoot.’

Wat verwacht Cukier van FNV Finance? ‘Ik denk dat ook FNV-leden zich zorgen maken over de klimaatcrisis. De vakbond kan hen bewust maken van de rol van hun werkgever hierin en ze betrekken bij mogelijke oplossingen voor de klimaatcrisis. En dan bedoelen we niet zoiets als bomen gaan planten, want dat is geen echte oplossing. Daar zijn wij als Milieudefensie dan ook helemaal niet mee bezig.’

Elkaar versterken

Volgens vakbondsbestuurder Vloon zijn de FNV en Milieudefensie indirect met elkaar verweven. ‘We moeten groener gaan leven om onze toekomst te waarborgen. En daarmee ook het behoud van bedrijven én banen. Ik denk dat onze jongere leden bewuster met het klimaat bezig zijn dan onze oudere leden. Mogelijk kunnen we onze jongerenafdelingen koppelen aan mensen van Milieudefensie.’

Dit laatste zou Cukier inderdaad graag zien gebeuren. ‘We hebben klimaatgroepen die een of meer bedrijven hebben “geadopteerd”: ze delen er flyers uit en gaan in gesprek met de werknemers. Niet predikend, maar juist luisterend en vragen stellend. Het doel is te komen tot de kern van de vraag: wat doen wij nu werkelijk voor het klimaat? Het antwoord hierop gaat verder dan kartonnen koffiebekertjes op de werkvloer.’

Echte veranderingen ten goede zijn helaas een zaak van lange adem, meent Cukier. Anderzijds is toch ook haast geboden: ‘We hebben nog maar acht jaar de tijd om de onomkeerbare gevolgen van de klimaatcrisis te voorkomen. In juli presenteren we daarom onze klimaatcrisisindex. Hierin geven we aan wat volgens ons in de ingediende klimaatplannen van de 29 bedrijven die we hebben aangeschreven alsnog anders en beter moet. Zo houden we in ieder geval druk op de ketel.’